Hoofdstuk 7 Zwartboek over orgaandonatie » Orgaandonatie De Waarheid

De orgaandonor tijdens de voorbereiding en de uitname-operatie

De verzorging door het verplegend personeel op de IC gaat nog steeds liefdevol en zorgzaam door. Toch heeft er een essentiële verandering plaatsgevonden, de hersendode patiënt leeft nog maar wordt vlak voor de organen worden verwijderd juridisch doodverklaard. Er gebeurt meer met de donor dan wordt omschreven. Naast het beademen wordt de bloedcirculatie op gang gehouden om de organen te blijven voorzien van zuurstofrijk bloed [1]. Dit is een wat summiere omschrijving op de website van de NTS van wat feitelijk gebeurt. De patiënt wordt gewoon in leven gehouden. Indien noodzakelijk kunnen medicijnen worden toegediend. De medische verzorging gaat volledig door, alleen is de verzorging er nu op gericht de patiënt in leven te houden om de organen te behouden en niet om de patiënt te laten herstellen.

[1] https://www.transplantatiestichting.nl/medische-procedure/donatieprocedure/orgaandonatie/als-de-donor-hersendood (lees: aangesloten op beademing, daardoor blijft het hart wel kloppen)

Wat daarbij ook niet wordt vermeld is dat de hersenen van de donor nog steeds voorzien blijven van zuurstofrijk bloed en dat daar mogelijk al een herstelproces is begonnen [3].

Ter voorbereiding op de uitname-operatie worden er testen uitgevoerd om te zien welke op transplantatie wachtende patiënten kunnen worden opgeroepen. Het is van belang dat de gever en ontvanger over dezelfde bloedgroep beschikken, hun weefseltype [4] overeenkomt en of ze ongeveer van dezelfde grootte zijn. Vooral bij kinderen is dit een belangrijk onderdeel van de transplantatie. Inmiddels lijkt het wel mogelijk dat er ‘over’ de bloedgroep heen kan worden getransplanteerd.

De orgaandonor krijgt in Nederland geen narcose, dat is niet nodig omdat de hersendode geen bewustzijnverlagend middel en geen pijnstiller nodig heeft (bron: Modelprotocol Postmortale orgaan- en weefseldonatie). Wel krijgt de ‘hersendode’ donor standaard een spierverslappend middel toegediend. Dit middel wordt gegeven om er voor te zorgen dat de orgaandonor tijdens de aansnijden van het lichaam geen afwerende bewegingen maakt en de spieren niet verkrampen [5]. Indien de donor daarna nog reageert met reflexen wordt wel een pijnstiller toegediend [6]. De medici die deze operaties uitvoeren wijten die bewegingen aan reflexen die alleen kunnen voorkomen bij hersendode mensen. Daartegenover staan de verklaringen van artsen dat het onzin is om deze lichamelijke reacties weg te schrijven als reflexen van hersendode mensen. Zij wijzen er op dat het reacties zijn van levende mensen. Een hartdode donor krijgt geen enkele vorm van narcose.

Na het open gaan van de concentratiekampen na de Tweede Wereldoorlog kwamen er verhalen naar buiten van gevangen die zonder narcose leken te zijn geopereerd. Wereldwijd werd door Medici afschuw uitgesproken en gesteld dat dit nooit meer mocht voorkomen. Nu – anno 2023 – moeten we artsen de hemel in prijzen omdat zij operaties zonder volledige narcose uitvoeren op levende mensen omdat daarmee andere mensen het leven wordt gered?

Dit boek gaat niet over de discussie wie gelijk heeft, u mag zelf uw keuze maken. Wel is het van belang dat u voor uzelf een waarheid vaststelt om te begrijpen wat de orgaandonor moet doorstaan.

Ter voorbereiding op de uitname operatie worden de organen schoongespoeld met een vloeistof, alle mogelijk sporen van medicijnen en infecties moeten weg worden genomen.
Er worden soms tot vijftig zakken bloed in het lichaam gebracht (bron: Kompanje, NRC 4-4-1998)
Er wordt een bloedverdunner toegediend om te voorkomen dat het bloed gaat klonteren (bij de DCD-donoren)
Er wordt een middel toegediend dat er voor moet zorgen dat de bloedvaten verwijd worden, dit ter bevordering van de transplantatieoperatie.
De organen die nog niet zijn uitgenomen worden preventief gekoeld. Dat kan door vloeistoffen toe te dienen die voor koeling zorgen, maar ook zijn er artsen die ervoor kiezen om ijs in het geopende lichaam te plaatsen [7].

Afhankelijk van het aantal uit te nemen organen zal de operatie ongeveer twee tot vijf uur gaan duren.

[1] Wet op Orgaandonatie § 2 artikel 14 lid 1
Voordat een orgaan wordt verwijderd, wordt de dood vastgesteld door een arts die niet bij de verwijdering of     implantatie van het orgaan betrokken mag zijn. Indien het voornemen bestaat tot het verwijderen van een orgaan uit een beademd stoffelijk overschot, wordt de dood vastgesteld aan de hand van de volgens de laatste stand van de wetenschap geldende methoden en criteria voor het vaststellen van de hersendood door een ter zake kundige arts.
[2] https://www.transplantatiestichting.nl/medische-procedure/donatieprocedure/orgaandonatie/als-de-donor-hersendood  (lees: aangesloten op beademing, daardoor blijft het hart wel kloppen)
[3] http://hmsreview.org/current-issue/2016/9/the-harm-principle
[4] www.trouw.nl/tr/nl/4516/Gezondheid/article/detail/4343802/2016/07/21/Bij-orgaandonatie-zoekt-soort-naar-soort.dhtml
[5] Tot ca. 1980 werden pasgeboren baby’s onder dezelfde omstandigheden geopereerd, geen narcose, wel een spierverslapper omdat de artsen van mening waren dat de baby’s geen pijn voelden omdat ze een onrijp zenuwstelsel hadden (bron Sir Edmund Volkskrant editie 28 14-10-2017)
[6] Pagina 69 Modelprotocol Postmortale orgaan en weefseldonatie versie 9.8 januari 2018
Inductie en onderhoud anesthesie
“Omdat de donor hersendood is, zijn sedatie en analgesie niet noodzakelijk. Om neuromusculaire reflexen te onderdrukken en de chirurgische buikwandretractie te faciliteren is een langwerkend spierrelaxans geïndiceerd, zoals pancuronium (0,15 mg/kg). Viscerale en somatische reflexen kunnen gedurende de procedure nog wel tot fysiologische responsen leiden. Desgewenst kan om die reden toch algehele anesthesie met dampvormige anesthetica (tot 1 MAC) en opiaten (bijvoorbeeld fentanyl 5-7 μg/kg) gegeven worden”. Toelichting:   fysiologische responsen zijn natuurlijke verrichtingen van levende wezens of hun organen betreffende.
[7] The Nasty Side of Organ Transplanting, The Cannibalistic Nature of Transplant Medicine, door Norm Barber,    2007  http://nereja.free.fr/files/ThirdEditionFinal.pdf  en https://www.transplantatiestichting.nl/sites/default/files/product/downloads/modelprotocol_postmortale_orgaan-_en_weefseldonatie.pdf