Zij konden het navertellen

Bijgewerkt op 18 oktober 2024

Vanwege de privacy zijn een aantal namen slechts summier aangegeven.

In niet alle gevallen wordt gesproken over orgaandonatie, dat kan zijn omdat dit eenvoudig niet in de pers wordt genoemd, maar het kan ook zijn dat de betrokken patiënt eenvoudig kenbaar had gemaakt dat hij/zij geen donor wilde zijn. Dan mag de donorvraag niet worden gesteld.

9.1 Nederland

Op 2 augustus 1995 fietste Dirk de Grave naar huis, hij had juist zijn ouders bezocht. Tijdens deze rit kwam hij in botsing met een tegenligger op het fietspad. Drie weken later kwam hij bij kennis in het ziekenhuis en zag zijn zuster aan zijn bed zitten. Hij was met zijn hoofd op de stoeprand gevallen en had ernstig letsel aan zijn hoofd opgelopen. Zijn ouders kregen direct te horen dat het heel ernstig was. Over deze drie weken in het ziekenhuis kan hij niets vertellen, wel weet hij dat zijn geest gedurende die tijd op reis ging en kon hij mensen en lokacties afstandelijk beschouwen. Tot aan het moment dat hij zijn dochter zag. Hij zag haar lopen bij haar moeder  waarna haar moeder uit de kring stapte en zich naar Dirk richtte en zei: denk aan het kind. Nadat Dirk uit coma was gekomen hoorde hij dat de artsen om zijn organen hadden gevraagd. Zijn ouders wilden hier niet mee instemmen. Drie dagen na deze vraag kwam hij bij kennis en herstelde volkomen. Op het moment dat het ongeval hem overkwam was hij 43 en een fitte man die marathons liep. [1]

In 1991 werd Dick van der Heijden getroffen door een herseninfarct. Zijn situatie zag er hopeloos uit en aan zijn ouders werd de donorvraag gesteld. Zij weigerden hier mee in te stemmen. Flarden aan herinneringen van die tijd staan Dick nog bij. Vaag kan hij zich herinneren dat hij de vraag heeft gehoord, in die periode werd hij zwaar gesedeerd. Dick leeft nu met een ernstige lichamelijke beperking maar geniet van het leven. Hij is inmiddels vader geworden en geniet van het luisteren naar muziek. Over zijn leven is een documentaire gemaakt en hij heeft twee boeken geschreven [2].

Bij Esmee Feenstra werd in 2005 verondersteld dat zij hersendood was.  Omdat zij voorstander was van orgaandonatie werd er door de familie toestemming gegeven tot orgaanuitname. Tijdens het emotionele afscheid bemerkte het zusje van Esmee dat zij wel reageerde (er rolde een traan uit haar oog). Er werd een extra controle uitgevoerd en daaruit bleek dat Esmee nog leefde. Esmee is afgestudeerd en behaalde in 2017 haar Master [4]. Deze documentaire moet u echt beluisteren.

Marieke schreef op internet over haar buurvrouw, die was hersendood verklaard en voor wie de voorbereidingen voor de orgaandonatie werden genomen. Tijdens het emotionele afscheid bemerkten de ouders van Marieke dat de buurvrouw reageerde en hen kon verstaan. Ze reageerde met kneepjes in de hand en kreeg op een gegeven moment tranen in haar ogen. De donatie is niet doorgegaan [5].

Iris schreef op internet over haar zusje, die lag in diep coma. Vier tot vijf keer kwamen de ‘aasgieren’ (haar woorden) langs om te vragen of het zusje orgaandonor mocht worden. Ze stonden aan het bed te popelen om haar leeg te roven. Het zusje van Iris herstelde en leefde gezond verder [6].

Louis Ekas schreef op internet over een familielid -en mailde mij daar later over- die door drie artsen als beoogd orgaandonor werd gezien. Louis schreef dat de drie artsen de criteria rond hersendood wel erg losjes opnamen en zo snel mogelijk wilden overgaan tot uitname. Het betreffende familielid leeft nog en is gezond [7].

Peter van den Oetelaar (2001, De Goorn) werd met hersenletsel in het ziekenhuis opgenomen, hij lag in een diep coma. De oorzaak van zijn coma bleef langere tijd onbekend. In het ziekenhuis in Hoorn werd verondersteld dat hij een hersenstamfunctiestoornis [8] had. Omdat zijn hartslag en temperatuur daalde en zijn ademhaling begon te stagneren werd hij met grote spoed naar het ziekenhuis in Alkmaar vervoerd. Daar vertelde de arts aan  zijn toenmalige vriendin dat de scan aangaf dat er geen hoop meer was, er was ‘niets’ meer en dat hij niet meer dan een kasplantje zou zijn mocht hij blijven leven. Peter wilde geen orgaandonor zijn (hij stond met een NEE in het donorregister). Er werd besloten hem een -er op of er onder- kans te geven. Het pakte goed uit, hij herstelde. Peter heeft tijdens die periode een bewustzijn gehad dat klopte met de realiteit. Ook heeft hij pijn ervaren, waarschijnlijk is dat het moment geweest dat er een katheter werd ingebracht. Zijn bewustzijn werd niet opgemerkt. Zelf zegt hij hierover: “Mijn vriendin is verteld dat ik niet meer wakker zou worden en een kasplantje was geworden. Achteraf bleek dat er alleen tijd nodig was om de enorme hersendruk door de infectie, die mijn hersenen had weggevreten en uit had laten vallen, te genezen. Dat kostte veel tijd, ik lag in totaal drie maanden in het ziekenhuis, maar omdat ik een NEE had ingevuld op mijn donorcodicil, werd de behandeling voortgezet.

Als daar een JA had gestaan dan was ik, door die diagnose kasplantje, automatisch orgaandonor geworden en waren mijn organen verwijderd, tijdens de meest kwetsbare periode van mijn leven! Toen ik niemand meer kon bereiken, of voor mezelf kon spreken”. 

Hij leeft nog en is in goede gezondheid ondanks het ontbreken van een vierde gedeelte van zijn hersenen en een incomplete hersenstam. Peter rijdt auto en motor en vervult een waardevolle functie als vrijwilliger in de maatschappij [9]

Corrie Knikker-Hollander (2005 – Zwolle) was nadat zij niet goed was geworden in het ziekenhuis opgenomen. Het leek erop of zij een herseninfarct had gehad. In het ziekenhuis werd zij aan de apparatuur gelegd en daar werd geconstateerd dat zij hersendood was. Ze reageerde niet meer op prikkels en haar ogen reageerden niet meer. Haar onderlichaam was tot aan haar middel al koud geworden en haar gezicht veranderde. Omdat ze zou gaan sterven werd de apparatuur afgesloten, alleen een zuurstofslangetje bleef achter. De predikant van de Nederlands Hervormde Gemeente kwam het afscheid verzorgen en bad met de familie. Bij zijn afscheid zei hij tegen haar: “Dag zuster, tot ziens”. Daarop begon mevrouw Knikker tegen hem te praten. In 2009 is mevrouw Knikker overleden [10].

Jan Kerkhoffs is Nederlands meest bekende man van wie werd verondersteld dat hij hersendood was na complicaties na een hersenoperatie in 1992. Aan de familie werd gevraagd of Jan orgaandonor mocht worden. De familie stemde niet in en een week later kwam Jan weer bij. Hij was volledig verlamd, maar na intense revalidatie is hij volledig hersteld. Jan vertelde dat hij gedurende de tijd dat hij in diep coma lag alles had gehoord, de pijn had gevoeld die ontstond bij het bewerken van zijn vingernagels maar dat hij op dat moment niet bij machte was dit aan de omgeving kenbaar te maken. Jan is overleden op 6 augustus 2016  [11].

Femke Dreessen vraagt op internet regelmatig aandacht voor het verhaal over haar vader. In 1997 viel haar vader in Eindhoven bij het PSV-stadion van een steiger. Hij werd met ernstig hersenletsel opgenomen in het ziekenhuis. Toen haar moeder in het ziekenhuis aankwam werd aan haar uitgelegd dat de situatie ernstig was en of zij toestemming wilde geven voor orgaandonatie. In shock en in de veronderstelling dat wat de medische wereld als dood bestempeld, geheel overeenkomt met datgene wat zij daar onder verstaat, heeft zij uit een soort menslievendheid, toestemming gegeven voor deze orgaandonatie. Later die avond arriveerde het transplantatieteam. Haar moeder wilde haar vader niet verlaten en bleef bij hem, gesteund door haar zuster. Plotseling zag haar tante dat Femkes vader zijn arm om haar heen probeerde te slaan. Volgens een ziekenhuismedewerker was dit geen bewuste beweging maar een reflex (Kompanje spreekt over reflexen van hersendoden in de eerder genoemde documentaire pagina 6).  Dat geloofde haar moeder niet, iemand die dood is kan geen reflexbeweging maken. Ze begon de toestand te wantrouwen. Ze bleef de hele nacht bij hem en samen met haar zuster verloren zij hem geen minuut uit het oog. Uiteindelijk vertrok het uitnameteam de volgende dag onverrichte zake uit het ziekenhuis. Volgens de dokter die hun eerst alle hoop had ontnomen was er iets onverklaarbaars gebeurd. Femkes vader werd overgebracht naar Tilburg waar hij werd geopereerd. Ondanks het goede verloop van de urenlange operatie, achtte de neurochirurg de kans groot dat hij gedwongen zou zijn tot een vegetatief bestaan; hij zou als een kasplantje doorleven. Haar moeder begon intensief te werken met haar man, masseerde zijn benen en liet hem TV kijken. Femkes vader  kwam na verloop van tijd weer langzaam weer bij kennis. Na langdurig revalidatie heeft hij uiteindelijk zijn rijbewijs weer teruggekregen. Niet alles is volledig hersteld, hij bleef ernstige spraak- en taalproblemen hebben. In 2002 is haar vader na ziekte vredig overleden [12].

De broer van Petra (familiegegevens bij schrijfster bekend)  raakte zwaar gewond door een ongeval. Hij werd naar een ziekenhuis gebracht. Het was twijfelachtig of hij het ongeval zou overleven. De eerste operatie moest hem uit een levensbedreigende situatie halen. Als Petra hem daarna op IC ziet is zij zwaar geschokt. Hij is ingepakt in gips en verband en ligt aan de beademing. Hij voelt koud aan. Vier dagen ligt hij zo, er is geen enkele verbetering te bemerken. Dan voelt Petra zijn vinger bewegen. De verpleging onderzoekt dit maar kan geen enkele verbetering vinden. Scherp geworden op elke beweging voelt Petra op dag vijf weer een beweging. Ook constateert zij dat bij haar binnenkomst in de ziekenkamer er een reactie is te zien op de monitor die zijn hartslag registreert. Als zij tegen hem praat gaat zijn hartslag een klein beetje omhoog. De verpleging constateert dit ook, maar de arts beweert dat het niet zo is en dat zij het hebben gezien omdat ze dit zo graag willen zien. Op dag zeven wordt de familie apart gehaald, volgens de arts is er geen verbetering. Er is  bijna geen hersenactiviteit meer, dat hij eigenlijk dus hersendood is en dat hij waarschijnlijk niet meer bij zou komen. Mocht hij wel bijkomen dan zou hij niet meer zijn dan een kasplantje. Aan de ouders en aan Petra wordt gevraagd een besluit te nemen over zijn toekomst en deze arts vraagt toestemming om haar familielid als orgaandonor in te zetten. Haar ouders zijn verdoofd, Petra is fel tegen. Zij heeft hem voelen bewegen en zijn hartslag gezien.  Het wordt een kort gesprek. NEE is het antwoord. Petra wil eerst zien of hij echt niet meer bij kennis komt. Op dag 8 stapt Petra gelijk met de familie de ziekenkamer binnen en nu zien zij het alle drie, hij reageert. Toch komt de arts weer met de mededeling dat het niets wordt en vraagt weer om toestemming voor orgaandonatie. Alle drie geven hetzelfde antwoord: NEE. Daarna gebeurt er veel en komt hij met tussenpozen bij kennis. Vanaf dag 12 is er duidelijk herstel te bemerken. Het herstel zet door. Het heeft hem  bloed, zweet en tranen gekost maar hij gaf nooit op!! Na maanden ziekenhuis is hij naar een revalidatie centrum gegaan, en daar leerde hij weer lopen. Ook woont hij weer zelfstandig, heeft een auto voor de deur en heeft van niemand meer hulp nodig. Hij is ook nog vader geworden.

Petra: Ik lees op de social media ontzettend veel negatieve reacties op mensen die de hersendood niet geloven.
Ze worden egoïst, achterlijk, zweverig, dom etc. etc. genoemd, ik las zelfs doodverwensingen. Dat betekend dus dat ik een egoïst, achterlijk, zweverig en dom ben  en dat mijn familielid een lopend lijk is.
Omdat dat ik een egoïst, achterlijk, zweverig en dom ben, leeft hij nog. En wat nog het ergste was: toen hij bijkwam en weer kon praten, was hij boos, heel boos. Hij had mensen aan zijn bed horen praten en één daarvan had gezegd  “hij is toch dood”.

Jan van Houwelingen schreef op 22-02-2019 op facebook: Geen donor: Mijn vrouw werd hersendood verklaard. Gelukkig had ze geen codicil, dus werden geen organen uitgenomen. Ze werd afgekoppeld van apparatuur om te kunnen sterven. Drie dagen later werd ze wakker, zonder  hersenschade. Hoezo doneren????

Helma Beek schreef op 25 april 2019 het volgende op internet: “Klopt, heb ik meegemaakt door nee te zeggen heeft mijn man nog 14 jaar geleefd let dus op”. Haar reactie werd geplaatst over bericht over orgaandonatie

Facebooknotitie :  19-2-2017
Engelina Angelina
Ik ben het helemaal met jullie eens Gelukkig is mijn partner geen orgaandonor dan was hij zijn organen al kwijt Nu kwam hij na 3 maanden uit coma omdat er geen orgaan donatie werd gedaan Hij was volgens de artsen niet meer te redden. Er is wel nagevraagd maar het werd geweigerd. Na 3 maanden in coma is hij nu zo goed als herstelt.

Twitternotitie 2019-12-29
Frans2 verteld hoe er 20 jaar gelden aan zijn schoonzuster werd gevraagd om de organen van zijn broer die een zwaar infarct had gehad. Er werd geen toestemming gegeven en nu in 2019 leeft zijn broer nog steeds en werkt ook nog volop

9.2 USA

Christina  Nicole Thornsberry (2004 – Spokane) was 31 jaar oud en kwam na het gebruik van het medicijn  Zyprexa in een coma terecht. Na zes dagen rapporteerden twee neurologen dat Christina haar hersenen onherstelbaar waren beschadigd en zij werd hersendood verklaard. De donatievraag werd gesteld maar de moeder van Christina weigerde toe te geven. Tien dagen later kwam Christina weer bij. Zij heeft verklaard dat zij tot haar enorme schrik hoorde praten over het uitnemen van haar organen t.b.v. orgaandonatie. In haar niet opgemerkte bewustzijn heeft zij geroepen haar niet open te snijden, dat ze nog leefde, maar niemand die het opmerkte. Ook voelde zij de pijn die haar werd toegediend om te zien of zij reageerde [13].

Zack Dunlap (2008 – Oklahoma) was 21 toen hij een ongeluk kreeg met zijn quad. Zijn hersenen waren ernstig beschadigd en  in het ziekenhuis werd geen hersenactiviteit meer gemeten. Na het onderzoeksprotocol werd hij hersendood verklaard. Zijn ouders gaven toestemming voor orgaandonatie. Enkele minuten voor aanvang van de operatie ging de verpleegkundige die tevens een neef is van Zack stevig met zijn zakmes langs de onderkant van de voet van Zack waarop Zack zijn voet terugtrok. Nadat hij weer bij was gekomen vertelde hij aan de familie dat hij alles  had gehoord. Hij was woest want hij was niet dood maar kon het niet laten merken. Na langdurige revalidatie gaat het goed met Zack [14]. Nogmaals: Op het moment dat Zack Dunlap levend en wel uit de operatiekamer kwam en kon vertellen wat hij had meegemaakt hadden de artsen op hun achterste benen moeten staan. Hadden ze moeten inzien dat ze verkeerd bezig waren en direct moeten stoppen. Maar nee, dat inzicht kwam niet en is nog steeds te veel gevraagd. De artsen gaan gewoon door.

Colleen Burns (2009 – Syracuse, New York) van 41  raakte na een overdosis drugs in coma. Ze werd hersendood verklaard. Een dag voor de uitname-operatie constateerde een verpleegster dat Colleen met haar teen reageerde op haar aanraking. Ze zei nog niets. De volgende dag, vlak voor de operatie zou beginnen  zag een operatieassistente de neusvleugel van Colleen trillen, desondanks kreeg Colleen 20 minuten later  het kalmeringsmiddel Ativan ingespoten.  Precies op het moment dat de operatie zou beginnen opende Colleen haar ogen.  Twee weken later mocht Colleen het ziekenhuis weer verlaten [15].

Noot: het ziekenhuis werd veroordeeld tot een boete van $ 6000 voor deze fout.

Sam Schmid (2011 – Arizona) was 21 en raakte levensgevaarlijk gewond bij een auto-ongeluk. Per helikopter werd hij vervoerd naar een medisch centrum waar hij werd geopereerd aan een levensbedreigend aneurysma. Sam reageerde nergens meer op en werd hersendood verklaard. Aan zijn ouders werd de donorvraag gesteld. Zijn moeder wilde een week bedenktijd. Na twee dagen begon Sam bij bewustzijn te komen. De revalidatie nam veel tijd in beslag maar Sam leeft nog en speelt weer basketbal [16].

George Pickering III (2015 – Tomball) werd door zijn vader van de dood gered toen de medici hem van de kunstmatige beademing wilden halen. George had een hersenbloeding gehad en was door de behandelende artsen hersendood verklaard. Onder bedreiging van een revolver wist de vader drie uur lang tegen te houden dat zijn zoon als orgaandonor zou worden vrijgegeven. De moeder van de jongen had hiervoor toestemming gegeven. Gedurende de tijd dat de vader de procedure tegenhield kneep George in zijn hand. Vader George II vertelde later dat de procedure te snel ging en wilde kost wat kost tijd met zijn zoon doorbrengen [17].

Abigail Kopf (2016 – Michigan)  was veertien toen ze bij een schietpartij in Michigan door een kogel in haar hoofd werd getroffen. Omdat ze zich had opgegeven voor orgaandonatie lag Abigail klaar voor de uitname. Plotseling kneep Abigail in de hand van haar moeder, ze was toch niet hersendood en werd met spoed naar de IC gebracht. Twee maanden later kon zij het ziekenhuis weer verlaten [18].

Taylor Hale (2011 – Iowa) was met wat vrienden aan het donderjagen na een voetbalwedstrijd. Zij sprong met een vriendin op een geparkeerde auto toen plots de auto ging rijden. Taylor viel van de auto en liep ernstig hoofdletsel op. Ze werd in een kunstmatig coma gebracht. Na een week verergerde haar situatie ernstig en de artsen vroegen de familie te overwegen Taylor vrij te geven voor orgaandonatie, ze werd hersendood verklaard. Later die dag werd Taylor afgesloten van de beademing, maar ging zelf ademen, nog wat later opende ze haar ogen en kon haar vingers en tenen weer bewegen. Na maanden revalidatie kan Taylor alles weer zelf doen en gaat weer naar school [19].

Jenny Hamann (Illinois) heeft haar leven te danken aan haar echtgenoot. Op 25-jarige leeftijd kreeg zij epileptische aanval. Zij kreeg medicatie voor een ziekte die niet samen kon gaan met haar medicatie tegen epilepsie. Daardoor kreeg ze een zware aanval. Jenny werd twee keer gereanimeerd en raakte in coma. Ze hoorde hoe de artsen haar als orgaandonor wilden gebruiken en dat ze hersendood zou zijn maar haar man was volhardend en weigerde toestemming te geven. Na drie weken kwam Jenny weer bij. Zij is volkomen hersteld en is later als verpleegster gaan werken [20].

Trenton McKinley (2018 Mobile, Alabama) was na een ongeval ernstig gewond. Er werd geen hersenactiviteit gemeten en aan de ouders werd gevraagd of hij orgaandonor mocht worden. Hij kon wel vijf mensen redden. De ouders stemden hier mee in, maar voordat deze procedure kon aanvangen reageerde Trenton weer en is nu op weg naar herstel [21].

T. Scott Marr (2018 – Omaha Nebraska)  was met spoed opgenomen in het ziekenhuis nadat er werd aangenomen dat hij een hersenbloeding had gehad. Zijn toestand ging snel achteruit en hij werd aangesloten op de beademing. Nadat de hersendood werd verondersteld gaven de kinderen toestemming om hem in te laten slapen. Tot hun verbazing overleed hun vader niet na het afsluiten van de levensondersteunende machines maar herstelde. Hij had geen hersenbloeding maar had last van PRES, een zeer zeldzame aandoening waar bij de druk in de hersenen oploopt [22].

Drew Kohn (2017 – Florida) Na een motorongeluk raakte Drew in coma en werd hersendood verklaard.  De bedoeling was dat zijn organen zouden worden geoogst. Toch ontwaakte hij na 244 dagen. Een lang revalidatietraject volgde. Drew leerde weer lopen. Dat werd hem fataal in 2024. Hij werd aangereden door een vrachtwagen en overleed.

https://news.sky.com/story/drew-kohn-florida-man-who-awoke-from-244-day-coma-dies-after-being-hit-by-truck-13186696

In oktober 2021 werd Antony Thomas (TJ) Hoover (Richmond- Kentucky) dood verklaard en stond op het punt om zijn organen te laten verwijderen om ze bij andere mensen te transplanteren. De operatie werd stopgezet in de operatiekamer. Natasha Miller zegt dat ze zich klaarmaakte om haar werk te doen: het bewaren van gedoneerde organen voor transplantatie, toen de verpleegsters de donor naar de operatiekamer reden. Ze realiseerde zich al snel dat er iets niet klopte. Hoewel de donor dood was verklaard, leek hij haar springlevend. “Hij bewoog rond — een soort van spartelen. Zoals, bewegen, spartelen op het bed,” vertelde Miller aan NPR in een interview. “En toen we daarheen gingen, zag je dat hij tranen in zijn ogen had. Hij huilde zichtbaar.” De toestand van de donor zorgde voor grote ongerustheid bij iedereen in de operatiekamer van het Baptist Health-ziekenhuis in Richmond, Kentucky, inclusief de twee artsen die weigerden mee te werken aan de orgaanverwijdering, zegt ze.”De chirurg die ons inhuurde, zei zoiets als: ‘Ik ben eruit. Ik wil er niks meer mee te maken hebben'”, zegt Miller. “Het was heel chaotisch. Iedereen was gewoon heel erg overstuur.” TJ Hoover danste met zijn zus Donna op haar trouwdag in mei 2023, meer dan een jaar nadat hij ten onrechte dood was verklaard. Sinds TJ uit het ziekenhuis is ontslagen, zegt zijn zus, Donna Rhorer, dat haar broer problemen heeft met geheugen, lopen en praten. Als ze TJ vraagt ​​wat er is gebeurd, zegt hij: “Waarom ik?” “Ik voel me wel boos”, zegt Rhorer. “Ik voel me verraden door het feit dat de mensen die ons vertelden dat hij hersendood was en dan wakker wordt,” zegt Rhorer. “Ze proberen God te spelen. Ze zijn bijna, weet je, aan het kiezen en selecteren — ze gaan deze persoon meenemen om deze mensen te redden. En je verliest een beetje je vertrouwen in de mensheid.” [1]


[1] https://www.npr.org/sections/shots-health-news/2024/10/16/nx-s1-5113976/organ-transplantion-mistake-brain-dead-surgery-still-alive\

9.3 England

Steven Thorpe (2008 – Warwickshire) was 17 jaar oud en zat in een auto die op een op hol geslagen paard botste. Een van zijn vrienden overleed daarbij. Artsen deden er alles aan om de zwellingen in zijn hoofd weg te halen, maar kwamen uiteindelijk tot de conclusie dat de situatie hopeloos was. Steven werd hersendood verklaard. De donatievraag werd gesteld maar de ouders van Steven weigerden dit en verzochten om nader onderzoek door een Genral Practicor en een neuroloog. Die constateerden dat er weer enige hersenactiviteit was en Steven werd uit het kunstmatige coma gehaald. Twee weken later kwam Steven weer bij kennis [23].

In 2011 kreeg de toen 36-jarige Beatrice Way (Ugley Essex) een ernstige hersenbloeding, aan haar man werd gevraagd over ze orgaandonatie hadden overwogen. In plaats van levensbeëindiging onderging Beatrice een levensreddende operatie in het Queens Hospitaal in Romford en kreeg in 2016 een baby [24].

In 2017 werd baby Kaleb Crook (Ratby Leicester) geboren.  Het jongetje had gedurende de geboorte zuurstof tekort gehad. Hij ademde niet bij de geboorte. Uiteindelijk werd besloten om de levensondersteunende machine uit te schakelen en de verwachting was dat hij direct daarna zou sterven.  In december 2018 komen de ouders met foto’s naar buiten. Kaleb leeft nog steeds en maakt een zeer gelukkige indruk. Uiteraard zal in de toekomst moeten blijken hoeveel schade er werkelijk is ontstaan. Voor nu is het een gezond ogende peuter [25].

Baby (2022 Londen)  Een door artsen hersendood verklaarde baby werd niet direct van de beademing afgehaald omdat er nog een zaak was aangespannen. Tot verbazing van de behandelend artsen ging deze baby na twee weken zelfstandig ademhalen. De artsen zeggen nu dat het hersendoodprotocol verouderd is en herzien moet worden.

Lewis Roberts (2021 – Leek GB  ) werd hersendood verklaard. Lewis had een aanrijding met een vrachtwagen overleefd maar was zwaargewond. De familie stemde in met orgaandonatie. Enkele uren voordat de uitname operatie zou plaatsvinden begon Lewis zelf te ademen. Hij hoopt dat hij in de toekomst weer kan voetballen.


[1] https://news.sky.com/story/brain-death-test-in-uk-under-review-after-baby-declared-dead-began-breathing-independently-12681630

[2] https://www.bbc.com/news/uk-england-stoke-staffordshire-61220154

9.4 Hong Kong

Suzanne Chin (2013 – Hong Kong) werd onwel en kreeg een hartstilstand, ze werd met een ambulance naar het ziekenhuis vervoerd. Haar hersenstam was dood en  haar hypofyse werkten niet meer volgens de artsen. Haar toestand verslechterde en ze werd hersendood verklaard. Haar man en haar broer geven geen toestemming haar van de beademing te halen. Er wordt een ‘second opinie’ gevraagd en ook deze arts verklaarde haar dood. Desondanks begon Suzanne levenstekens te geven en herstelde binnen een week waarna zij het ziekenhuis kon verlaten. Inmiddels heeft zij haar werk als advocaat weer opgepakt en woont in Singapore met haar man en kinderen [26].

9.5 Canada

Madeleine Gauron (2011 – Quebec) was 76 jaar oud en kwam als gevolg van een verkeerde behandeling in het ziekenhuis in coma. Reanimatie mislukte. Het ziekenhuis liet de familie weten dat Madeleine hersendood was en vroeg toestemming om de organen uit te nemen. De familie wilde wel toestemming geven maar wilde eerst nader onderzoek over haar status, was zij wel echt overleden. De volgende dag kwam Madeleine weer bij uit haar hersendode toestand [27].

Brandice Thompson (Calgary) was een jonge vrouw die met ernstig hersenletsel werd opgenomen, haar moeder stemde niet in met de donorvraag. Brandice herstelde maar beweegt zich voort in een rolstoel als gevolg van het lichamelijke letsel dat zij opliep. In de documentaire vraagt zij zich met afschuw af wat de donoren ervaren, voelen als hun organen worden verwijderd in het geval zij niet geheel hersendood zouden zijn. In dezelfde documentaire werd gesproken over Shane Becker.

Shane Becker (2006 – Vancouver) werd met ernstig hersenletsel na een val opgenomen in het ziekenhuis. Zijn  moeder (zelf verpleegster)  stemde in met orgaandonatie. Voor dat dit mocht worden uitgevoerd werd er gewacht op de vader van Shane die afwezig was en enkele uren nodig had om het ziekenhuis te bereiken.   Deze wachttijd was voor Shane voldoende, hij kon een signaal afgeven en hij kreeg daarna wel alle kans om te herstellen, er werd een operatie uitgevoerd en na intensieve revalidatie hersteld hij.  Hij is getrouwd en vader van een zoon. In de documentaire vertelt Shane hoe hij zichzelf daar in het ziekenhuis op bed zag leggen en het verdriet van zijn familie, de drukte om het bed. Hij vertelt hoe hij wanhopig probeerde duidelijk te maken dat hij er nog was, maar daartoe niet in staat was [28].

Noot: tijdens dit interview vertelt professor Marielle Waits (niet zeker of haar naam goed is geschreven) hoe zij op een bandopname stuitte waar artsen/betrokkenen van de transplantatiedienst spraken over plannen om de monitor in de operatiekamer dusdanig te manipuleren dat het assisterende personeel niet zou zien dat de patiënt nog over een hartslag beschikte. De zaak is voor een onderzoekscommissie geweest en na het trekken van de conclusie dat het slechts “plannen” waren is er geen veroordeling gekomen. Deze affaire speelde zich af in de Cleveland Clinic, Ohio USA.

9.6 Zweden

Jimi Fritze (2014 – Gotenburg) kreeg een hersenbloeding tijdens de vakantie. Hij hoorde tijdens zijn diepe coma in het ziekenhuis hoe werd besproken om zijn organen te doneren en hoe hij gecremeerd zou worden, hij vroeg zich af of hij het vuur zou voelen en zien. Hij hoorde en zag alles maar kon tot zijn ontzetting niet reageren. De arts die hem behandelde vertelde aan zijn vriendin dat hij ‘niets’ meer zag op de scan. Tot groot geluk van Jimi kwam er later een meer ervaren arts terug van vakantie die de scan bekeek en wel zag dat de zaak niet hopeloos was. Na twee jaar revalidatie kan hij weer spreken en bewegen, maar is wel afhankelijk van een rolstoel [29].

9.7 Frankrijk

La Pitie-Salpetriere hospital (2008 – Parijs) Een 45 jarige man was binnen gebracht met hartstilstand en werd tot de komst van het uitnameteam kunstmatig in leven gehouden door o.a. hartmassage. De man was op straat in elkaar gezakt als gevolg van een hartinfarct. De man werd met spoed naar het la Pitie-Salpetriere ziekenhuis gebracht. Het hart kon niet meer worden gereanimeerd. De procedure voor orgaandonatie werd in werking gezet. Deze procedure werd ongeveer 90 minuten volgehouden. Op het moment dat de uitname-arts de operatie wilde beginnen begon de man weer zelf ademen en begon zijn hart weer te kloppen. De man kon later weer lopen en praten, maar de artsen blijven zorgelijk of het herstel van zijn hersenen [30].

Angèle Lieby (2009 – Straatsburg) kreeg last van zware hoofdpijn. De pijn werd zo erg dat zij door haar man naar de spoedeisende hulp van het ziekenhuis in Straatsburg werd gebracht. Er werd geen oorzaak gevonden maar dan verliest zij het bewustzijn. Haar toestand ging snel achteruit. Ze werd in een kunstmatig coma gebracht waar ze niet meer uit ontwaakte. Na tien dagen verpleging op IC werd zij hersendood verklaard. Haar hersengolven waren meerdere keren gemeten, er was geen hoop meer voor Angèle. Tijdens de duistere periode hoorde zij praten en begreep dat ze hersendood was verklaard en dat er gesproken werd over de mogelijkheid om haar als orgaandonor vrij te geven, ze kon pijn voelen maar niet reageren. Aan haar bed werd gesproken over haar begrafenis. Haar dochter Cathy zat vol emotie aan haar bed toen zij zag dat er een traan uit het oog van haar moeder gleed. Het herstel van Angèle heeft de nodige tijd gevergd. Drie jaar na haar ziekte heeft Angèle haar ervaringen beschreven in het boek “Een traan heeft mij gered” [31].

9.8 Denemarken

Jesper Bendixen (2002 – Aarhus) De 34-jarige man werd hersendood verklaard in hetzelfde ziekenhuis als Carina Melchior in 2011. Aan de familie werd toestemming gevraagd voor orgaandonatie, maar Jesper herstelde [32].

De 19-jarige Carina Melchior (2011 – Aarhus), die na een ernstig auto ongeluk in coma lag was door haar artsen al opgegeven. De jonge Deense vrouw, bij wie de organen zouden worden verwijderd voor transplantatie, vertoonde echter tekens van leven toen ze werd losgekoppeld van de hart-longmachine. Een jaar na haar ongeval rijdt Carina weer paard, praat ze weer en gaat ze naar feestjes [33].

9.9 Argentinië

Maria Laura Ferreyra (2019 Cordoba). Deze 42 jarige vrouw is slachtoffer van een motorongeval. Haar vegatieve toestand lijkt uitzichtloos. Na een maand constateren de artsen dat er nog wel wat neurologische activiteit is maar vragen om orgaandonatie te overwegen. Vanwege deze lichte signalen van neurologische activiteit besluit de echtgenoot hun 2 jarige dochter mee te nemen naar het ziekenhuis. Zij wil bij haar moeder liggen en vraagt om borstvoeding omdat ze honger heeft. Tot ieders verbazing reageert de moeder op deze vraag. Maria ondergaat nu een op herstel gerichte behandeling. [34]

[1] Persoonlijk verhaal van Dirk aan schrijfster
[2] Persoonlijk verhaal van Dick aan de schrijfster
[3] https://www.uitzendinggemist.net/aflevering/448945/Pauw.html Hierin vertelt Dr Santegoed dat 85% van de mensen met ernstig hersenletsel weer bij bewustzijn kan komen en dat 65% kan herstellen
[4]  https://www.youtube.com/watch?v=tz_jXRfrAV0&t=1080s  het verhaal van Esmee begint ongeveer op 17.50
[5]  Internetnotitie van Ilse
[6]  Internetnotitie van Marieke
[7]  http://www.niernieuws.nl/?cat=ln&zoek=Annet%20wood&id=8096
[8] Medisch dossier van Peter
[9]  persoonlijk contact met Peter van den Oetelaar
[10] Https://www.keerpunt.net/index2.php?option=com_content&do_pdf=1&id=119
[11] Symposiumverslag orgaandonatie 1998, uitgeverij Ankh-Hermes     
[12] https://www.wanttoknow.nl/overige/mijn-persoonlijke-verhaal-over-orgaandonatie/
[13] https://pekingeseshihtzu.wordpress.com/christina-nicholes-coma/   
[14] https://www.today.com/news/pronounced-dead-man-takes-miraculous-turn-2D80555113
[15] https://www.medicaldaily.com/ny-hospital-fined-after-dead-woman-colleen-burns-opens-her-eyes-moments-organ-removal-medical-staff
[16] https://www.abcnews.go.com/health/arizona-college  
[17] https://www.mirror.co.uk/news/world-news/brain-dead-son-wakes-up-7061446
[18] https://edition.cnn.com/2016/04/28/health/kalamazoo-shooting-survivor-abigail-kopf/
[19] https://www.organfacts.net/notdead/taylor-hale/
[20] https://://illinoisrighttolife.org/surprising-realities-of-organ-donation-and-brain-death/
[21] https://nos.nl/artikel/2230751-jongen-in-vs-ontwaakt-nadat-ouders-besloten-zijn-organen-te-doneren.html
[22] https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20190104_04078872?fbclid=IwAR1vGrIIxiRgVnGCrlvuKV03MXcpLnROEky9Bu8D_7zIOl6TWPZddcmrEZA
[23] https://www.bbc.com/news/uk-england-17757112
[24] https://www.bbc.com/news/av/uk-england-essex-40157233/joy-for-stroke-sufferer-who-ignored-advice-and-had-baby
[25] https://www.verhalenenfilmpjes.nl/baby-hersendood-verklaard-zonder-kans-op-overleving-woont-nu-thuis-bij-zijn-familie/
[26] https://www.straitstimes.com/singapore/lawyer-declared-brain-dead-wakes-up-after-calls-to-pull-plug-on-her    
[27] https://www.lifesitenews.com/news/brain-dead-quebec-woman-wakes-up-after-family-refuses-organ-donation
[28] https://www.cbc.ca/fifth/episodes/2013-2014/dead-enough?fbclid=IwAR3WXOzwhDfwwb5xB2T5eMes9q_fof5qgQpXaubGTFVQ8h2Enic6GECOxFA (deze documentaire is inmiddels niet meer on-line)
[29] https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/sweden/10745138/Swedish-stroke-patient-hears-doctors-discuss-removing-his-organs.html
[30] https://www.moh.gov.sg/content/moh_web/home/pressRoom/Media_Forums/2008/Man_was_not_brain_dead_Organ_transplant_not_considered.html
[31] UNE LARME M’A SAUVÉE Angele Lieby
[32] https://cphpost.dk/news/national/documentary-stirs-debate-on-organ-donation.html
[33] https://www.ad.nl/gezond/opgegeven-meisje-komt-springlevend-uit-coma~ab226fd6/
[34] https://www.bekijkdezevideo.nl/video/25176/na-1-maand-in-coma-te-zijn-geweest-wordt-deze-vrouw-wakker-omdat-ze-de-stem-van-haar-twee-jaar-oude-dochter-hoort?fbclid=IwAR3068XXebPzMrGYNXSDBZonsGOnAKZHPRf04X9-n8AXP6AOfBwwq6TZy2s 

Voorwoord
Hoofdstuk 1                        Wanneer krijgt u met de donatievraag te maken
Hoofdstuk 2                        Wie zijn de orgaandonoren
Hoofdstuk 3                        De dood op basis van hersendood
Hoofdstuk 4                        Dood op basis van circulatoire gronden of na circulatiestilstand
Hoofdstuk 5                        Welke organen en weefsels worden weggenomen?
Hoofdstuk 6                        De orgaandonor ondergaat de apneutest
Hoofdstuk 7                        De orgaandonor tijdens de voorbereiding en de uitname-operatie
Hoofdstuk 8                        De orgaandonor mag sterven
Hoofdstuk 9                        Zij konden het navertellen
Hoofdstuk 10                      Verhalen die de wenkbrauwen doen fronsen
Hoofdstuk 11                      Informatievoorziening
Hoofdstuk 12                      Wetgeving over buitenlanders in Nederland
Hoofdstuk 13                      Wat u moet weten over orgaandonatie
Hoofdstuk 14                      Waar gaat het naar toe

Naschrift